Royal Cosun: Sterk herstel resultaat in turbulent 2022

Dirk de Lugt, Voorzitter Raad van Beheer Royal Cosun
“Het jaar 2022 gaat de boeken in als een uitdagend jaar voor onze leden. De kosten op de akker stegen fors en het verdienmodel staat onder druk. De combinatie van het bedrijfsresultaat en de aanpassing van de ledentoeslagsystematiek leidt tot een bietenprijs 2022 die hard nodig is om de kostenstijgingen op de akker te mitigeren. Voor het lange termijn verdienmodel van de bietenteelt is structurele resultaatverbetering en verdere verduurzaming op de akker cruciaal. Met onze strategie Unlock 25 en de samenwerking met onze telers in Groeikracht Cosun zijn wij op weg om dit voor de lange termijn te realiseren.“

Hans Meeuwis, CEO Royal Cosun
“We kijken terug op een turbulent 2022. Met de oorlog in de Oekraïne, de gerelateerde energiecrisis, de forse inflatie en uitdagingen in onze agrosector leven we in een nieuwe realiteit. Desondanks laten we een flink herstel van het resultaat zien en realiseren we een bietenprijs die leden helpt om toegenomen kosten op de akker op te vangen. We hebben goede stappen gezet in de benodigde verbetering van de onderliggende resultaten en de invulling van onze ambitieuze groei agenda. We zijn positief over de ontwikkeling van de onderneming richting 2023. De turbulentie van afgelopen jaar zal echter ook dit jaar de nodige uitdaging geven. We houden vast aan onze strategische koers Unlock 25, bouwen verder aan een plantaardige toekomst en toekomstbestendig verdienmodel. Met perspectief voor onze leden en onze mooie sector.”

Voorlopige resultaten 2022
De geconsolideerde omzet van Cosun is in 2022 gestegen van € 2.287 miljoen naar € 3.047 miljoen. De toename van 33% wordt voornamelijk gedreven door een positieve prijsontwikkeling (+28%) en volumegroei (+5%). Het bedrijfsresultaat inclusief incidentele resultaten stijgt in 2022 met € 153 miljoen tot € 196 miljoen. Alle bedrijfsonderdelen droegen bij aan deze verbetering.

Dankzij het hogere resultaat in 2022 en een aanpassing van de systematiek van de ledentoeslag is een uitstekende bietenprijs gerealiseerd van € 68,75 (in 2021: € 40) en een totale ledentoeslag van € 235 miljoen. In 2022 is een nieuwe ledentoeslagsystematiek geïntroduceerd. Hierin wordt de ledentoeslag op de geleverde bieten bepaald op basis van het resultaat van het afgesloten boekjaar en voor een deel ook op basis van het verwachte suikerresultaat van het volgende jaar. Zo wordt de ledentoeslag beter gekoppeld aan de resultaten die gerealiseerd worden met de geleverde bieten. De sterk gestegen suikerprijs in 2023 draagt hierdoor substantieel bij aan de ledentoeslag en bietenprijs. De hogere bietenprijs draagt bij aan het rendement van de bietenteelt, die door kostenstijgingen op de akker onder druk staat. De ledenbietenprijs van € 68,75 is vastgesteld bij een standaardgehalte van 17% en een winbaarheid van 91. Bij gemiddelde kwaliteit komt dit vanwege het suikergehalte (16,5%) en een winbaarheid van 90,4 op € 65,30 per ton. De gemiddelde opbrengst per hectare bedraagt € 5.505 (2021: € 3.114). Voor Cosun betekent dit dat na ledentoeslag een nettoresultaat van € 75 miljoen resteert (2021: € -/- 8 miljoen).

Tabel 1. Samenvatting van de voorlopige resultaten van 2022 ten opzichte van 2021 

Strategie Unlock 25
Het is de missie van Cosun om op een transparante en circulaire manier de volledige potentie van planten en co-producten te ontsluiten en om te zetten in waardevolle, plantaardige oplossingen. Daarmee speelt Cosun in op de maatschappelijke uitdagingen als de groeiende vraag naar voeding en voedingsingrediënten, de behoefte aan plantaardige alternatieven voor fossiele grondstoffen en de eiwittransitie – The Plant Positive Way.

De strategie van Cosun is gericht op resultaatsverbetering op korte en middellange termijn, winstgevende groei in vier geselecteerde kerngebieden (suikerbieten, aardappelen, co-producten en groene & gezondheidsbevorderende ingrediënten) en de realisatie van een toekomstbestendige, duurzame keten. Om zo maximale waarde te creëren voor de leden van Cosun en andere stakeholders met een zo positief mogelijke impact van Cosun op de lange termijn voor maatschappij en leefomgeving.

Voortgang strategie in 2022
De prioriteit in 2022 lag allereerst in het realiseren van de voor onze leden noodzakelijke resultaatverbetering. Alle bedrijfsonderdelen van Cosun dragen bij aan het resultaatsherstel in 2022. Hogere kosten over de hele linie zijn met succes doorberekend in de markt waarmee de marges op peil zijn gebleven. Concern-brede initiatieven op operationele efficiency hebben naast de sterke omzetgroei ook bijgedragen verdere verbetering van de onderliggende resultaten. Binnen het kader van de Cosun-strategie Unlock 25 zijn in 2022 diverse verbeterprogramma’s gestart en zijn er scherpe keuzes gemaakt in investeringen en bedrijfsuitbreidingen. De focus op 4 kerngebieden heeft ook geleid tot keuzes over het portfolio. Zo is eind 2022 MijnVoer afgestoten en is er voor SVZ ingezet op een partnershipstrategie. Alle onderdelen van SVZ lieten een mooie resultaatverbetering zien. De aangekondigde partnershipstrategie zal naar verwachting in de eerste helft van 2023 worden afgerond.

De organisatie is verder versterkt om de winstgevende groei te faciliteren richting 2025 en zijn er in 2022 een aantal veelbelovende ‘plant-based’ innovaties in de markt gezet.

De duurzaamheidsambities en plannen van Cosun zijn verder aangescherpt. Nieuwe investeringen in energie-efficiency zoals de nieuwe 8-trapsverdamping in de Cosun Beet Company fabriek in Vierverlaten en het Cosun zonnepark in Puttershoek met 67.000 zonnepanelen, dragen bij aan de realisatie van een duurzame, toekomstbestendige keten met een ambitie tot -/- 45% CO2eq-emissie in scope 1 en 2 in 2030 (vs 2018).

Het programma ‘Groeikracht Cosun’ is gericht op ondersteunende duurzaamheidsinitiatieven op de akker in samenwerking met de telers. Het programma is afgelopen jaar verder vormgegeven met focus op drie thema’s: ondersteuning op verbetering van nitraat en waterkwaliteit, gewasbescherming en klimaat. In 2022 is een groenfinanciering aangetrokken waarmee verdere uitvoering gegeven kan worden aan de strategie Unlock 25.

Toelichting resultaat kerngebieden 2022

Suikerbieten
Cosun Beet Company heeft over het jaar 2022 een goed resultaat neergezet bij een hogere omzet ondanks de hoge energieprijzen. De bietencampagne is redelijk goed verlopen ondanks de vorstperiode in december in Nederland, wat impact had op de kwaliteit van de bieten aan het einde van de campagne. Op de Europese suikermarkt is sprake van krapte met hoge prijzen, lage voorraden en een verwachte suikerproductie in de EU die naar beneden is bijgesteld. In 2022 heeft Cosun Beet Company geprofiteerd van de hoge gasprijzen bij haar groengasactiviteiten. Cosun Beet Company zet breed in op valorisatie van de suikerbiet met samenwerkingsprojecten, zoals met Avantium, maar ook met eigen ontwikkelingen, zoals de marktintroductie van Fidesse® (basis voor vleesvervangers uit bietenpulp) eind 2022.

Aardappelen
De markt voor bevroren en gedroogde aardappelproducten groeit wereldwijd en hiermee is Aviko een van de strategische groeiplatformen binnen Unlock 25. Geografische focus ligt hierbij op Europa en Azië, gekoppeld aan groei in toegevoegde waarde producten. De ingebruikstelling van de nieuwe fritesfabriek in Poperinge in België is een belangrijke stap in verdere autonome groei.

Bij Aviko groeide de afzet in diepgevroren en gekoelde aardappelproducten sterk, deels als gevolg van de herstellende foodservicemarkt na Covid. De nieuwe Aviko fabriek in het West-Vlaamse Poperinge die vorig jaar is geopend en de Aviko-activiteiten in China dragen bij aan deze omzetgroei. Aviko Rixona realiseerde door hogere afzet en prijzen ook een herstel van resultaat na een moeilijk 2021. De uitvoering van de capaciteitsuitbreiding loopt volgens plan. De ontwikkeling van PotatoCheezz® (plantaardige kaasvervanger) past in de groeirichting van Cosun in plantaardige oplossingen. In 2022 hebben Aviko en Aviko Rixona een forse stap gezet in structurele efficiencyverbetering van de huidige fabrieken en de totale productieketen. Dit moet ook de komende jaren bijdragen aan verdere resultaatsverbetering.

Groene en gezondheidsbevorderende ingrediënten
Sensus (actief in inuline, een voedingsvezel uit cichorei) heeft goede resultaten geboekt bij een hogere omzet in 2022 in haar markten in Europa en de USA. Teelt en aanvoer van cichoreiwortels zijn in volume in 2022 wat tegengevallen – ondanks betere contractvoorwaarden voor telers – terwijl Sensus de vraag naar inuline wereldwijd zag stijgen, gevoed door gezondheidstrends en de toenemende vraag naar suikervervangers. De uitvoering van de capaciteitsverhoging in Roosendaal loopt volgens plan. Richting 2023 ziet Sensus druk op de vraag naar ingrediënten voor premium consumentenproducten.

Cosun Protein heeft in 2022 met succes Tendra® (plantaardig eiwit-isolaat uit favabonen) in de markt geïntroduceerd, door de unieke eigenschapen is dit eiwit heel geschikt voor toepassing in o.a. ijs, zuivel en vleesvervangers. Cosun Biobased Experts heeft in 2022 verder gewerkt aan de marktopbouw van Betafib® (biobased ingrediënt in Personal & Home care producten) en de voorbereiding van een investering in een fabriek, waarover in 2023 een besluit zal worden genomen.

Co-producten
Duynie Group groeit sterk in diervoeding binnen Europa door een aantal goede partnerships en optimale waardecreatie van co-producten waaronder de pulp van suikerbieten. Alle onderdelen van Duynie Group hebben betere resultaten neergezet. Duynie Feed heeft haar marktpositie verder uitgebreid in Italië en de Balkan. De markt voor gemodificeerd zetmeel voor technische toepassingen ontwikkelde zich goed in 2022. Duynie Ingredients (actief in petfood ingrediënten) wist na twee jaar van verliezen een positief resultaat neer te zetten.

Bietenprijs 2022: forse stijging t.o.v. vorig jaar
De basisprijs 2022 is vastgesteld op € 32,50 per ton biet. De ledentoeslag stijgt naar € 36,25 per ton biet (2021: € 7,50). Voor de standaardkwaliteit geleverde ledenbieten (suikergehalte van 17 % en 91 winbaarheid) bedraagt de bietenprijs per ton € 68,75 (basisprijs van € 32,50 + € 36,25 ledentoeslag). In 2021 bedroeg deze standaard bietenprijs € 40,- (basisprijs van € 32,50 + € 7,50 ledentoeslag).

De prijs van de bieten met de gemiddelde geleverde kwaliteit over 2022 bedraagt € 65,30 ten opzichte van € 38,91 in 2021. Deze stijging is met name gedreven door een hogere ledentoeslag van € 36,25 (2021: € 7,50). Het groeiseizoen kenmerkte zich door droogte, warm weer, een bovengemiddelde nagroei en een korte vorstperiode in december en een gemiddeld goede opbrengst tonnen biet per hectare. Het gemiddelde suikergehalte in 2022 bedraagt 16,5% (2021: 16,7%) en ook de winbaarheid was iets lager 90,4 (2021: 90,7).

De prijs voor surplusbieten bij standaardkwaliteit is vastgesteld op € 30,- per ton (2021: € 27,50). Bij gemiddeld geleverde kwaliteit komt dit neer op € 28,49 (2021: € 26,75) per ton.

In seizoen 2022 is in Nederland een opbrengst van 14,5 ton suiker per hectare behaald (2021: 13,8 ton). De gemiddelde financiële opbrengst per hectare voor de teler is in 2022 uitgekomen op € 5.505 (2021: € 3.114).

Tabel 2. Raming van de Nederlandse bietenoogst en bietsuikerproductie over 2022 in vergelijking met die over 2021

De cijfers in dit persbericht zijn niet gecontroleerd door de externe accountant en het betreft geen openbaarmaking zoals bedoeld in artikel 2:395 lid 2 BW. In april publiceert Cosun de definitieve cijfers over 2022 op de website www.cosun.nl.