“De termen pre- en probiotica worden vaak door elkaar gebruikt”, begint Veerle, “maar er zit een groot verschil in. Prebiotica, zoals cichoreiwortelvezel, zijn oplosbare vezels die een voedingsbodem vormen voor een selecte groep darmbacteriën die je gezondheid bevordert. Een probiotica zijn de bacteriën zelf. Prebiotica kunnen gemakkelijk in producten verwerkt worden, terwijl probiotica gekoeld moeten worden en veel korter houdbaar zijn. Deze kunnen bijvoorbeeld verwerkt worden in producten zoals yoghurt.”
Voeding voor goede bacteriën
De International Scientific Association for Probiotics and Prebiotics (ISAPP), de organisatie die zich bezighoudt met pre- en probiotica, definieert een prebiotica als een stof die door een selectieve groep (gunstige) bacteriën in de darm wordt verwerkt waardoor een gezondheidsvoordeel ontstaat. “Tot op heden erkent ISAPP cichoreiwortelvezel als enige plantaardige prebiotica”, legt Veerle uit. “Belangrijk voor de werking is dat cichoreiwortelvezel door het maag-darmkanaal reist zonder verwerkt te worden, en dus intact in de dikke darm aankomt. Daar wordt het door de goede bacteriën afgebroken. Ook moet dit leiden tot een gezondheidsvoordeel. Zo maken deze goede bacteriën korteketen-vetzuren die als energiebron dienen voor ons lichaam en de stoelgang verbeteren.”
Als een rozentuin
Om het verschil tussen pre- en probiotica te illustreren haalt Veerle een voorbeeld aan van een professor waar zij mee heeft samengewerkt: “Zie het als een rozentuin. Op twee manieren kun je de tuin mooier maken. Wil je dat je rozen beter groeien, dan kun je ze voeding geven. Dat zijn de prebiotica. Je kunt ook direct méér rozen aanplanten. Dat zijn de probiotica. Beiden hebben een positief effect op de rozentuin, of in ons geval het microbioom in de darmen, maar de werking is anders.
Het microbioom
Het microbioom is een benaming voor alle micro-organismen die zich in een omgeving bevinden. Bijvoorbeeld bacteriën op de huid, de mond of in de darmen van de mens. Deze bacteriën, waarvan nu wordt gedacht dat we er zelfs meer van hebben dan cellen in ons lichaam, beschermen ons tegen pathogenen en chemicaliën van buitenaf. De bacteriën in het darmmicrobioom breken oplosbare vezels zoals cichoreiwortelvezel af en maken daar gezonde korteketen-vetzuren van die als energiebron dienen voor ons lichaam.
Meerdere rollen
Prebiotica hebben het voordeel dat ze in je dagelijkse voeding zitten – bijvoorbeeld uien, prei, en bananen – of als ingrediënt in voedingsmiddelen verwerkt kunnen worden, zoals ontbijtgranen en energierepen. In het geval van cichoreiwortelvezel heeft het ingrediënt meerdere functionaliteiten. Cichoreiwortelvezel kan bijvoorbeeld bijdragen aan de structuur van een product, of als suikervervanger of vetvervanger worden ingezet.
Van onderzoek naar heldere boodschap
De brede toepassing van het ingrediënt, en de kansen die het biedt voor gezondheid, vragen om onderzoek en inzicht. “Klanten komen met verschillende vragen voor toepassingen en voordelen van cichoreiwortelvezel bij onze salesafdeling. Ook vanuit technical sales komen er vragen om extra inzichten en data. Als onderzoeksteam beantwoorden we deze vanuit onze bestaande kennis, of initiëren we nieuwe onderzoeken”, licht Veerle toe. “Daarvoor werken we samen met universiteiten wereldwijd, of laten we onderzoeken uitvoeren door klinische onderzoeksbureaus. Onze afdeling vertaalt de onafhankelijke onderzoeksresultaten naar concrete informatie voor onze klanten en uiteindelijk de consument.”
Gut-brain axis
Steeds sterker ontstaat het vermoeden in de voedingswetenschappen dat er een positief verband is tussen darmgezondheid en mentale gezondheid. “De gut-brain axis, ofwel de hersen-darm-as, noemen ze dit. Denk aan de knoop in je maag als je ergens mee zit, of een gevoel van blijdschap dat je in je buik kunt voelen. Inzicht hierover staat nog in de kinderschoenen, maar ook voor ons is het interessant om hier onderzoek naar te doen. We weten dat cichoreiwortelvezel een positieve invloed heeft op darmbacteriën. Mogelijk kan het via de darmbacteriën ook van positieve invloed zijn op het brein.”
Een wereld te ontdekken
Op dit moment lopen er verschillende onderzoeken met betrekking tot de gezondheidsvoordelen van cichoreiwortelvezel. In een onderzoek van Wageningen University & Research, waar Sensus bij betrokken is, wordt gekeken naar cognitie bij ouderen en het verband met darmgezondheid en voeding. “Ouderen die zelf aangeven achteruit te gaan in cognitie krijgen verschillende diëten met voedingsvezels, waaronder cichoreiwortelvezel, om te onderzoeken of dit een positieve invloed kan hebben op cognitieve vaardigheden. Voor voedingswetenschappers is dit nieuw terrein. We weten niet precies welke darmbacteriën erbij betrokken zijn. Dat zijn dingen die, hopelijk ook dankzij onze onderzoeken, de komende jaren steeds duidelijker gaan worden en uiteindelijk ook naar de praktijk vertaald kunnen worden.”
