Circulair de norm
“Van al het voedsel dat we wereldwijd produceren wordt meer dan 1/3 niet geconsumeerd”, vertelt Toine. “Als je dan bedenkt dat een derde van de uitstoot van broeikasgassen is gekoppeld aan ons voedselsysteem, betekent dit dat 8 tot 10 procent van de broeikasgassen wereldwijd voor niets ontstaat.” Het verminderen van voedselverspilling is zo een effectieve manier om de footprint van ons voedsel te reduceren, maar dan moet er volgens Toine wel iets veranderen in het systeem. “Wij werken toe naar een voedselsysteem waarin ‘alles gebruiken’ de norm wordt. Van lineair naar circulair.”
Het speelveld veranderen
De stichting werkt met een systemische aanpak aan de reductie van voedselverspilling. Dit wil zeggen dat er samen met bedrijven, overheden en maatschappelijke organisaties actie wordt ondernomen om door de gehele keten verspilling tegen te gaan. Inmiddels zijn 120 organisaties als stakeholder verbonden aan de stichting. Toine: “Het belangrijkste is dat we samen bouwen aan een verhaal rondom het tegengaan van verspilling en laten zien dat het anders kan. Door niet alleen te prediken maar ook te activeren werken we samen met de sectoren aan een positieve norm.” Een aantal bedrijven en organisaties zijn binnen de stichting samengebracht in clusters, die zich richten op bijvoorbeeld brood of circulaire dierlijke eiwitten. “Door de krachten te bundelen binnen een cluster kun je samen het speelveld veranderen,” aldus Toine.
Ruim 5 miljoen ton
Duynie, onderdeel van Cosun, is sinds maart 2023 stakeholder van Stichting Samen Tegen Voedselverspilling. Duynie richt zich niet alleen op het voorkomen van verspilling zoals veel van de bestaande stakeholders binnen Stichting Samen Tegen Voedselverspilling, maar juist ook op het verwaarden van organische reststromen van veevoer tot aan humane voeding. Nicole: “Het begon allemaal in 1968 met Arie Verduyn, Jan van Nierop en één vrachtwagen waarmee bierbostel en aardappelproducten werden opgehaald om als lokaal veevoer te benutten. Duynie is met 55 jaar ervaring en een ondernemende cultuur uitgegroeid tot een bedrijf wat jaarlijks ruim 6 miljoen ton restproducten uit de levensmiddelen- en biobrandstoffenindustrie een nieuwe circulaire toepassing geeft. Deze producten zitten nog boordevol voedingsstoffen! Zo kunnen we ze verwaarden tot circulair veevoer, en innoveren we voor technische toepassingen, huisdiervoeding en ook tot humane voeding. Met onze nieuwste innovatie is het gelukt het eiwit uit bierbostel te scheiden, wat bijvoorbeeld weer kan worden toegepast als vervanger van soja-eiwit in vleesvervangers.”
Van kleine speler tot circulair voorbeeld
Volgens Toine is het voorkomen van verspilling misschien wel het belangrijkste, maar reststromen zo goed mogelijk benutten is daarbij ook cruciaal. “Om naar ‘total use’ te kunnen gaan moeten ketens wendbaarder worden. Met een natuurlijk product kan het wel eens tegenzitten, hier en daar een vlekje of plekje wat moet worden weggesneden, zo is de natuur. Ook kan een fabriek een storing hebben waardoor product niet meer verwerkt kan worden, bijvoorbeeld bij een frietfabriek. De grondstoffen die overblijven moeten een zo hoog mogelijke verwaarding krijgen. Dat is de kern waarop Duynie actief is. Die haalt de stroom op en kijkt hoe deze het best benut kan worden in de keten” Nicole vult aan: “Duynie sluit zo aan bij de missie van Stichting Samen Tegen Voedselverspilling door te laten zien dat het mogelijk is om een goed draaiend bedrijf te bouwen op een circulair businessmodel. En we doen dit niet alleen in Nederland, maar door heel Europa” “Precies”, aldus Toine, “zo kies je met Duynie niet voor een éénmalige oplossing, maar voor een totaaloplossing op lange termijn”.
Samen producten verwaarden
Duynie ziet veel kansen in de aansluiting bij de stichting. Nicole: “Ketenverandering moet je samen doen. Stichting Samen Tegen Voedselverspilling heeft een groot netwerk van kennisinstellingen, bedrijven en maatschappelijke organisaties. Wij hebben ons eigen netwerk en de innovaties om producten op een steeds hoger niveau te verwaarden. Door die samenwerking aan te gaan kunnen we elkaar helpen om producten te verwaarden en circulariteit de norm te maken.” Dat kan via kennisdeling en inspiratie maar ook op praktisch niveau. “Als een andere partner van Stichting Samen Tegen Voedselverspilling een duurzame oplossing voor een reststroom zoekt, bijvoorbeeld een droger om een reststroom te conserveren, hebben wij daar wel opties toe.”
Stakeholder event
Twee keer per jaar organiseert Stichting Samen Tegen Voedselverspilling een stakeholder event voor alle aangesloten partners. Toine: “Op zo’n bijeenkomst zie je dat er spontaan nieuwe samenwerkingen ontstaan. Het is een ecosysteem vol mensen met een mindset om verspilling aan te pakken.” Organisaties krijgen op het stakeholder event een podium om te laten zien waar ze mee bezig zijn en anderen te inspireren en met elkaar nieuwe schaalbare oplossingen te bedenken.
Zelf meer doen aan voedselverspilling? Kijk op https://samentegenvoedselverspilling.nl/ en doe mee aan de Verspillingsvrije Week.